प्रधानमंत्री फसल विमा योजना (PMFBY) ही भारत सरकारची एक प्रमुख कृषी विमा योजना आहे. या योजनेचा उद्देश नैसर्गिक आपत्ती, कीड आणि रोगांमुळे पिकांचे नुकसान झाल्यास शेतकऱ्यांना विमा संरक्षण आणि आर्थिक सहाय्य प्रदान करणे हा आहे. ही योजना 2016-17 मध्ये सुरू करण्यात आली आणि ती देशातील सर्व राज्यांमध्ये लागू आहे.



PMFBY मध्ये सहभागी होण्यासाठी, शेतकऱ्यांना खरीप हंगामात 2% आणि रब्बी हंगामात 1.5% प्रीमियम भरावा लागतो. ही रक्कम भारतीय कृषी विमा कंपनी (AIC) द्वारे जमा केली जाते. पिकाचे नुकसान झाल्यास, शेतकऱ्यांना विमा संरक्षित रक्कमेच्या 60% ते 80% पर्यंतच्या नुकसान भरपाईचा लाभ मिळतो.

PMFBY मध्ये सहभागी होण्यासाठी, शेतकऱ्यांना त्यांच्या संबंधित जिल्हा कृषी कार्यालयात (DCA) नोंदणी करावी लागते. DCA मध्ये, शेतकऱ्यांना त्यांच्या पिकाची माहिती देणे आवश्यक आहे, जसे की पिकाचे नाव, लागवड क्षेत्र, प्रजाती इ. एकदा नोंदणी केली गेली की, शेतकऱ्यांना एक पॉलिसी कार्ड जारी केले जाईल.

नैसर्गिक आपत्ती, कीड किंवा रोगांमुळे पिकांचे नुकसान झाल्यास, शेतकऱ्यांना 72 तासाच्या आत DCA ला नुकसान झाल्याची माहिती द्यावी लागते. नुकसान झाल्याची माहिती मिळाल्यानंतर, DCA नुकसान तपासणी करेल आणि शेतकऱ्यांना नुकसान भरपाई देईल.

PMFBY ही एक महत्त्वपूर्ण योजना आहे जो शेतकऱ्यांना नैसर्गिक आपत्तीपासून संरक्षण प्रदान करते. या योजनेमुळे शेतकऱ्यांना आर्थिक सहाय्य मिळते आणि त्यांना त्यांच्या शेतीत सातत्य राखण्यास मदत होते.


PMFBY च्या काही वैशिष्ट्ये खालीलप्रमाणे आहेत:

  1. ही योजना सर्व शेतकऱ्यांसाठी ऐच्छिक आहे.
  2. कर्जदार आणि बिगर कर्जदार शेतकरी या दोघांनाही या योजनेत सहभागी होऊ शकतात.
  3. पीक विमा प्रीमियम शेतकऱ्यांच्या उत्पन्नाच्या आधारावर निश्चित केले जाते.
  4. नैसर्गिक आपत्ती, कीड आणि रोगांमुळे पिकांचे नुकसान झाल्यास शेतकऱ्यांना विमा संरक्षण आणि आर्थिक सहाय्य प्रदान केले जाते.
  5. नुकसान भरपाईची रक्कम पिकाचे नुकसान आणि जोखीम स्तर यावर आधारित असते.
  6. शेतकऱ्यांना नुकसान भरपाई मिळण्यासाठी 72 तासाच्या आत नुकसान झाल्याची माहिती द्यावी लागते.


PMFBY ही एक महत्त्वपूर्ण योजना आहे जी शेतकऱ्यांना नैसर्गिक आपत्तीपासून संरक्षण प्रदान करते आणि त्यांना त्यांच्या शेतीत सातत्य राखण्यास मदत करते. या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी शेतकऱ्यांनी त्यांच्या संबंधित DCA शी संपर्क साधावा.

  • PMFBY साठी पात्रता अटी

  1. शेतकरी भारताचा नागरिक असावा.
  2. शेतकऱ्याचे आधार कार्ड असणे आवश्यक आहे.
  3. शेतकऱ्याचे नाव राज्य सरकारच्या कृषी विभागाच्या रजिस्टरमध्ये असणे आवश्यक आहे.
  4. शेतकऱ्याने पिकाची लागवड केली पाहिजे.
  5. शेतकऱ्याने पिकाचे विमा प्रीमियम भरले पाहिजे.

  • PMFBY च्या लाभ

  1. नैसर्गिक आपत्ती, कीड आणि रोगांमुळे पिकांचे नुकसान झाल्यास विमा संरक्षण आणि आर्थिक सहाय्य प्रदान केले जाते.
  2. शेतकऱ्यांचे उत्पन्न स्थिर राहते.
  3. शेतकऱ्यांना नाविन्यपूर्ण आणि आधुनिक कृषी पद्धती अवलंबण्यास प्रोत्साहन मिळते.
  4. कृषी क्षेत्राला पतपुरवठा सुनिश्चित होतो.

  • PMFBY शी संपर्क साधण्यासाठी

  1. आपल्या संबंधित जिल्हा कृषी कार्यालयाशी संपर्क साधा.
  2. भारतीय कृषी विमा कंपनीच्या (AIC) वेबसाईटला भेट द्या.
  3. टोल-फ्री क्रमांक 1800-11-8002 वर कॉल करा.


PMFBY ही एक महत्त्वपूर्ण योजना आहे.